نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه مدیریت، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت رفتاری/دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ بین ابعاد مالکیت روان‌شناختی با رفتار انحرافی دبیران تربیت بدنی شهرستان بجنورد انجام گرفت. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوۀ گردآوری اطلاعات توصیفی- همبستگی است. جامعۀ آماری تحقیق دبیران تربیت بدنی مرد و زن شهرستان بجنورد (160 نفر) بودند که از طریق نمونه‌گیری تصادفی از نظر 113 نفر از آنها استفاده شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ مالکیت روان‌شناختی ون داین و پیرس (2004) و پرسشنامۀ رفتار انحرافی بنت و رابینسون (2000) بود. برای تأیید روایی پرسشنامه‌ها از نظرهای استادان رفتار سازمانی استفاده شد. پایایی پرسشنامه‌های مالکیت روان‌شناختی و رفتار انحرافی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به‌ترتیب 89/0 و 88/0 به‌دست آمد. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون گام‌به‌گام در سطح معناداری 01/0≥P تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین مالکیت روان‌شناختی و ابعاد آن با رفتار انحرافی رابطۀ منفی و معناداری وجود دارد. ضریب همبستگی بین مالکیت روان‌شناختی مبتنی بر سازمان و مالکیت روان‌شناختی مبتنی بر شغل با رفتار انحرافی به‌ترتیب 46/0- و 36/0- است. همچنین ضریب همبستگی بین مالکیت روان‌شناختی با رفتار انحرافی 43/0- بود. به‌علاوه آزمون رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که متغیرهای مالکیت روان‌شناختی مبتنی بر سازمان پیش‌بین خوبی برای متغیر رفتار انحرافی است و 21/0 از تغییرات این متغیر را تبیین می‌کند. براساس یافته‌های پژوهش می‌توان انتظار داشت با بهبود مالکیت روان‌شناختی افراد، رفتارهای انحرافی آنها کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Psychological Ownership and Deviant Behavior of Physical Education Teachers

نویسندگان [English]

  • Fariborz Rahimnia 1
  • Hamed Khorasani Toroghi 2

1 Professor, Department of Management, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

2 Faculty Member, Department of Management, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran

چکیده [English]

This study examined the relationship between psychological ownership dimensions and deviant behavior of physical education teachers in Bojnourd city. This study was applied in terms of aim and descriptive - correlation in terms of data collection. The statistical population consisted of male and female physical education teachers in Bojnourd city (N=160) and 113 teachers were randomly selected. Psychological Ownership Questionnaire (Van Dyne and Pierce, 2004) and Deviant Behavior Questionnaire (Robinson and Bennett, 2000) were used to collect data. Their reliabilities were determined using the Cronbach’s alpha coefficient as 0.89 and 0.88 respectively. Collected data were analyzed using the Pearson correlation coefficient and stepwise regression analysis (P≥0.01). Results revealed a negative significant relationship between psychological ownership and its dimensions and deviant behavior. Correlation coefficients between organization-based psychological ownership and job-based psychological ownership with deviant behavior were -0.46 and -0.36 respectively. Also, correlation coefficient between psychological ownership and deviant behavior was -0.43. In addition, stepwise regression analysis showed that organization-based psychological ownership was a good predictor of deviant behavior and explained 21% of changes of this variable. Based on these findings, it could be expected that an improvement in psychological ownership leads to a decrease in deviant behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aggression
  • belongingness
  • deviant behavior
  • psychological ownership
  • self-identity
1. آذرنوش، فاطمه؛ نیسی، عبدالکاظم؛ مرادی کوچی، سمیرا؛ درکوند، طیبه (1391). «رابطۀ مالکیت روان‌شناختی با تعهد عاطفی و میل ماندن در شغل در کارکنان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب-اهواز»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 13(1)، ص 80-73.
2. خسروی، ولی‌اله؛ نعامی، زهرا؛ نیسی، عبدالکاظم (1389). «بررسی رابطۀ هویت سازمانی، انگیزش کارراهه و مالکیت روان‌شناختی با اشتیاق شغلی در کارکنان یک شرکت صنعتی»، دومین کنگرۀ دوسالانۀ روان‌شناسی صنعتی و سازمانی ایران، ص 13-1.
3. سلمانی، داود؛ رادمند، محبوبه (1388). «بررسی نقش سازمان و مدیریت در بروز رفتارهای کاری انحرافی»، نشریۀ مدیریت دولتی، 1(3)، ص 68-51.
4. نعامی، عبدالزهرا؛ آذرنوش، فاطمه، شناور؛ فضل‌الله؛ امین، فرشته (1389). «بررسی روابط ساده و چندگانۀ متغیرهای توانمندسازی روان‌شناختی، مالکیت روان‌شناختی با انگیزش شغلی در کارکنان صنایع فولاد اهواز»، دومین کنگرۀ دوسالانۀ روان‌شناسی صنعتی و سازمانی ایران، ص 8-1.
5. Avey, J. B., Avolio, B., Crossley, C. & Luthans, F. (2009). “Psychological Ownership: Theoretical Extensions,Measurement, and Relation to Work Outcomes”, Journal of Organizational Behavior , 30:pp:173-191.
6. Buchko, A. A. (1993). “The effects of employee ownership on employee attitudes: An integrated causal model and path analysis”, Journal of Management Studies, 30(4):pp:633–657.
7. Christian, J. S. & Ellis, P. J. (2014). “The Crucial Role of Turnover Intentions in Transforming Moral Disengagement Into Deviant Behavior at Work”, Jornal of Business Ethics 119:pp:193–208
8. Everton, W. J., Jolton, J. A. & Mastrangelo, P. M. (2007). “Be nice and fair or else: understanding reasons for employees deviant behaviors”, Journal of Management Development, 26(2):pp:117-131.
9. Nair,N., Bhatnagar, D. (2011). “Understanding Workplace Deviant Behavior in Nonprofit Organizations Toward an Integrative Conceptual Framework”, Nonprofit Management & Leadership, 21(3):pp:289- 309.
10. O’Driscoll, M.P., Pierce, J.L., & Coghlan, A. (2006). “The psychology of ownership: Work environment structure, organizational commitment, and citizenship behaviors”, Group and Organizational Management, 31(3):pp:388–416.
11. O’Reilly, C. E. (2002). “The wrong kind of ownership”. Across the Board, 39(5):pp:19–20.
12. Olckers, C. & Du Plessis, Y. (2012). “Psychological ownership: A managerial construct for talent retention and organisational effectiveness”, African Journal of Business Management, 6(7):pp:2585-2596.
13. Ozler, H., Yilmaz, A. & Ozler, D. (2008). “Psychological ownership: an empirical study on its antecedents and impacts upon organizational behaviors”, Problems and Perspectives in Management, 6(3):pp:38-47.
14. Pierce, J.L., Kostova, T. & Dirks, K.T. (2001). “Toward a Theory of Psychological Ownership in Organizations”, Academy of Management Review, 26(2):pp:298-310.
15. Pierce, J.L., O’Dristol, M.P. & Coghlan, A.M. (2004). “Work Environment Structure and Psychological Ownership:The Mediating Effects of Control”, The Journal of Social Psychology, 144(5):pp:507-534.
16. Pierce, J.L., Jussila, I. & Cummings, A. (2009). “Psychological ownership within the job design context: revision of the job characteristics model”, Journal of Organizational Behavior, 30:pp:477-496.
17. Ramos, H. M., Wing Yan Manb, T., Mustafa, M. & Zuie, Z. (2014). “Psychological ownership in small family firms: Family and non-family employees’ work attitudes and behaviours”, Journal of Family Business Strategy, 5:pp:300-311.
18. Robinson, S. L. & Bennett, R. J. (1995). “A typology of deviant workplace behaviors: a multidimensional scaling study”, Academy of Manajement Journal, 38(2):pp:555-572.
19. VandeWalle, D., Van Dyne, L. & Kostova, T. (1995). “Psychological ownership: An empirical examination of its consequences”, Group and Organization Management, 20(2):pp:210–226.
20. Wagner, S.H., Parker, C.P. & Christianson, N.D. (2003). “Employees that think and act like owners: Effects of ownership beliefs and behaviors on organizational effectiveness”, Personnel Psychology, 56:pp:847–871.