نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الهام اخوان ¹
• مهدی سلیمی ²

¹ دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی ، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

² دانشیار مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: صنعت فوتبال ایران با چالش‌های مالی بی‌سابقه‌ای نظیر وابستگی ۸۰ درصدی به منابع دولتی، تورم ۴۲ درصدی، تحریم‌ها و نبود برنامه‌ریزی بلندمدت مواجه است. این عوامل، تاب‌آوری مالی باشگاه‌های لیگ برتر را تهدید می‌کند و نیازمند بررسی عوامل کلیدی و سناریوسازی آینده است.

روش پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) انجام شد. ابتدا با تحلیل محتوای مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۰ خبره، ۱۵ مؤلفه کلیدی استخراج گردید. سپس پرسشنامه‌ای مبتنی بر این مؤلفه‌ها میان ۱۵۰ مدیر و کارشناس مالی توزیع و داده‌ها با نرم‌افزار Smart-PLS 4 (مدل معادلات ساختاری) و تحلیل MICMAC برای سناریوسازی به کمک سناریو ویزارد بررسی شدند.

یافته ها: تحلیل داده‌های این پژوهش سه عامل کلیدی تاب‌آوری مالی را شناسایی کرد: انعطاف‌پذیری درآمدی (کاهش وابستگی ۸۰٪ به منابع دولتی از طریق درآمدزایی دیجیتال)، چابکی هزینه‌ای (کاهش ۲۰٪ هزینه‌ها از طریق بهینه‌سازی لجستیک و قراردادهای منعطف) و شفافیت و برنامه‌ریزی بحران. سناریوسازی نشان داد بهبود همزمان این عوامل تاب‌آوری را تا ۴۰٪ حتی در شرایط تحریم افزایش می‌دهد. راهکارهای عملیاتی شامل ایجاد سکوی دیجیتال (NFT و پخش اختصاصی) تدوین استانداردهای شفافیت مالی و استقرار سیستم مدیریت هزینه‌های هوشمند است.

نتیجه گیری: این پژوهش نشان می دهد تاب آوری مالی باشگاه ها مستلزم تحولی سه بعدی است: گذر از اقتصاد دولتی از طریق توسعه مدل های درآمدی نوین، تحول حکمرانی با شفافیت مالی و جذب مدیران حرفه ای، و همکاری سه جانبه بین دولت، بخش خصوصی و باشگاه ها. اجرای فوری راهکارهای دیجیتال و آموزش مدیران، بحران کنونی را مهار کرده و زیرساخت مالی پایدار ایجاد می کند.

کلیدواژه‌ها

• تاب آوری مالی
• لیگ برتر فوتبال ایران
• شوک های اقتصادی
• تحلیل میک مک
• حکمرانی مالی

موضوعات

• مدیریت ورزشی

عنوان مقاله [English]

Foresight into Financial Resilience of Iran Pro League Football Clubs: Scenario Analysis of Resistance to Economic Shocks

نویسندگان [English]

• Elham Akhavan ¹
• Mehdi Salimi ²

¹ Ph.D. Candidate in Sport Management, Department of Sport Management, Faculty of Sport Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran

² Associate professor in sport management, Sport sciences Faculty, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Iran's football industry faces unprecedented financial challenges, including 80% reliance on government funding, 42% inflation, international sanctions, and a lack of long-term planning. These factors threaten the financial resilience of Iran Pro League clubs, necessitating an analysis of key drivers and future scenario development.

Methods This mixed-methods study combined qualitative and quantitative approaches. Semi-structured interviews with 20 experts identified 15 key components. A questionnaire based on these components was distributed to 150 financial managers and specialists. Data were analyzed using Smart-PLS 4 (structural equation modeling) and MICMAC analysis for scenario development via Scenario Wizard.

Results: Analysis of this study identified three key factors of financial resilience: revenue flexibility (reducing 80% dependence on government resources through digital revenue generation), cost agility (20% cost reduction through logistics optimization and flexible contracts), and transparency and crisis planning. Scenario analysis showed that simultaneous improvement of these factors increases resilience by up to 40% even under sanctions. Practical solutions include creating a digital platform (NFT and exclusive streaming), developing financial transparency standards, and implementing smart cost management systems.

Conclusion: Financial resilience requires reducing government dependence through innovative revenue streams, strengthening corporate governance, and tripartite coordination among the government, private sector, and clubs. Immediate implementation of digital solutions and manager training in technology-driven financial tools can mitigate the current crisis.

کلیدواژه‌ها [English]

• Financial resilience
• Iran Pro League
• Economic shocks
• MICMAC analysis
• Financial governance