نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

2 دانشیار، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

3 استادیار، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

چکیده

 
هدف از این تحقیق، رتبه‌بندی عوامل تسهیل‌کنندۀ مشارکت سالمندان در فعالیت بدنی بود. تحقیق توصیفی-تحلیلی است و گردآوری داده‌ها، به روش پیمایشی-میدانی انجام گرفت. جامعۀ آماری کلیۀ سالمندان شهر اهواز در سال 1393 بودند که 383 نفر به‌عنوان نمونه برآورد شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامۀ محقق‌ساخته بود. برای سنجش روایی آن از روایی تشخیصی با استفاده از شاخص AVE استفاده شد که حداقل آن برای سازه‌های پرسشنامه، 67/0 محاسبه شد. برای تعیین پایایی از شاخص پایایی ترکیبی استفاده شد که حداقل مقدار آن 86/0 به‌دست آمد. آلفای کرونباخ 91/0 حاکی از پایایی ابزار تحقیق بود. در نهایت برای رتبه‌بندی عوامل تسهیل‌کنندۀ مشارکت سالمندان شهر اهواز در فعالیت‌های بدنی از مدل تاپسیس استفاده شد. یافته‌ها حاکی از آن است که از دیدگاه سالمندان در بین مؤلفه‌های تسهیل‌کنندۀ مشارکت در فعالیت‌های بدنی، مؤلفۀ محیطی و امکاناتی با وزن (8548/0Ci =) بیشترین اهمیت و مؤلفۀ مالی و اقتصادی با وزن (4479/0Ci = ) کمترین اهمیت را دارند. با توجه به جمعیت رو به رشد سالمندان و نتایج این تحقیق، به‌نظر می‌رسد از طریق توجه بیشتر و درک عمیق آموزش‌دهندگان و دیگر متخصصان سلامت در طراحی برنامه‌های مداخلاتی مناسب، می‌توان مشکلات فعالیت بدنی سالمندان را کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Ranking of the Facilitators of Participation of the Elderly in Physical Activity by TOPSIS Technique in Ahvaz City

نویسندگان [English]

  • m a 1
  • s h 2
  • t a 3

1

2

3

چکیده [English]

 
The aim of this study was to rank the facilitators of participation of the elderly in physical activity. This research was descriptive-analytical and method of data collection was survey-field. Statistical population consisted of all elderly of Ahvaz city in 2014. The sample size was determined as 383 subjects. A researcher-made questionnaire was used to collect data. Its validity was assessed using diagnostic validity usingAVE index. Minimum value for AVE was calculated as 0.67. Reliability was assessed using construct reliability. Minimum value of CR was 0.86. The Cronbach alpha (α=0.91) showed the reliability of this questionnaire. Finally, TOPSIS technique was used to rank facilitators of participation of the elderly in physical activity in Ahvaz city. The findings showed that among the facilitators of participation in physical activity, environmental and facility factor (Ci = 0.8548) had the first position and financial and economic factor (Ci = 0.4479) had the lowest rank from the elderly's viewpoint. Due to the growing population of the elderly and according to these results, it seems that the physical activity problems of the elderly can reduce through more attention and deep understanding of the trainers and other health professionals in designing appropriate interventions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elderly
  • facilitators
  • Physical Activity
  • Sport
  • TOPSIS
  1. اصلانخانی، محمدعلی (1387). «رابطۀ میزان فعالیت‌های بدنی با سطح سلامت عمومی سالمندان زن و مرد شهر تهران»، مجلۀ علوم حرکت انسان، ش 1، ص 57- 51.
  2. ثالثی، محسن؛ جوکار، بهرام (1390). «اثر ورزش و فعالیت بدنی بر میزان شادی زنان یائسته»، مجلۀ سالمندی ایران، سال ششم، ش20، ص 14-7.
  3. ثنایی، محمد؛ زردشتیان، شیرین؛ نوروزی سید حسینی، رسول (1392). «اثر فعالیت‌های بدنی بر کیفیت زندگی و امید به زندگی سالمندان در استان مازندران»، مطالعات مدیریت ورزشی، ش17، ص 157-137.
  4. خدایی، غلامحسین؛ توکلی راد، محمود؛ صفاحی، فرزانه؛ سالک، مریم؛ لطف‌آبادی، مریم؛ اقبالی، بابک؛ کیخا، محبوبه؛ وفا، فرشید؛ ناظریان‌پور، فهیمه؛ دهقان؛ مهدی (1391). سالمندی و سلامت، چ اول، تهران، همسایۀ آفتاب، ص 14.
  5. سازمان ثبت احوال (1391). گزیده‌‌های آماری. ناشر: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مرکز آمار و اطلاعات راهبردی، ش  11، ص 11.
  6. صالحی، لیلی؛ تقدیسی، محمدحسین؛ قاسمی، همایون؛ شکروش، بهجت (1389). «بررسیعواملتسهیل‌کنندهوبازدارندۀانجامفعالیتفیزیکیسالمندان در شهرتهران»، مجلۀ تخصصی اپیدمیولوژِی ایران، دورۀ 6 ، ش2، ص 15-7.
  7. صالحی، لیلی؛ افتخاراردبیلی، حسن؛ کاظم، محمد؛ تقدیسی، محمدحسین؛ جزایری، ابوالقاسم؛ شجاعی‌زاده، داوود؛ رشیدیان، آرش (1378). «عوامل تسهیل‌کننده و بازدارندۀ شیوۀ زندگی سالم در سالمندان»، مجلۀ دانشکدۀ بهداشت و انستیتو تحقیقاتی بهداشت، دورۀ 6، ش 2، ص 57-49.
  8. فروغان، مهشید (1381 ). «زن و سالمندی، نگاهی به وضعیت زنان سالمند در ایران»، مجموعه مقالات بررسی سالمندی در ایران و جهان، تهران، انتشارات آشنا، ص 16-14.
  9. مرکز آمار ایران ( 1390)."گزارش اجمالی از سرشماری سال 1391".  تهران، مرکز آمار ایران، دفتر ریاست، روابط عمومی و همکاری‌های بین‌الملل، ص 45.
  10. مقصودی‌نیا، شهربانو؛ شجاعی، هادی (1384). کلیاتسالمندشناسیوطبسالمندان، ناشر: پژوهشکدۀ مهندسی و علوم پزشکی جانبازان، چ اول، ص 7.
  11. مظفری، امیراحمد؛ صفانیا، علی‌محمد (1381). «نحوۀ گذراندن اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی کشور با تأکید بر فعالیت‌های ورزشی»، المپیک، سال دهم، ش 1 ،2 (پیاپی 21)، ص 8-4.
  12. مؤمنی، منصور (1392). مباحث نوین تحقیق در عملیات، ناشر: مؤلف، چ پنجم، چاپ گنج شایگان، ص 25-24.
  13. نوربخش، مهوش؛ فرخی، احمد؛ خاکپور، سعیده؛ فراهانی، همایون (1389). «مقایسۀ انگیزۀ ی شرکت زنان و مردان سالمند تهران در فعالیت‌های بدنی»، رشد و یادگیری-ورزشی، ش 5، ص 69-49.
  14. هزاوه ئی، محمدمهدی (1381). ورزش و درمان بیماری‌ها، بریان لئوتولتو اگناسیو ریپول، انتشارات فنآوران، چ اول، ص 155.

 

  1. Bradly, K., Kolt, G. and Williams, M. (2005)، "Motives for participation in international level masters athletics". New Zealand journal of sports medicine.33(1):PP: 4-12.
  2. Canbaz, s., Santer, A., Dabak, s., Peksen, Y. (2002)، "The prevalence of chronic diseases and quality of life in elderly people in samsun". Turkish Journal Medical Sciences, 33:pp:335-340.
  3. Cassel CK.(2002)،"Use it or lose it: Activity may be the best treatment for aging". JAMA; 288(18):pp:233-5.
  4. Chodzko-Zajko, W., Schwingel, A., Park, C. H. (2009)، "Successful Aging: The Role of Physical Activity", American Journal of Lifestyle Medicine, 3: pp:20-28.
  5. Cromwell , R.L., Meyers, P. M., Meyers, P. E., & Newton, R. A. (2007) ، "Tae Kwon Do: An Effective Exercise for Improving Balance and Walking Ability in Older Adults". Journal of gerontology. Series A, Biological sciences and medical sciences, 62(6):PP: 641-6.
  6. Dacey, M., Baltzell, Z. and Zaichkowsky, L. (2008)، "Older adults intrinsic and extrinsic motivation toward physical activity". American journal of health behavior, 32(6): PP: 570-582.
  7. De Andrade Bastos, A., Sagluero, A., Gonzalez – Boto, R. and Marquez, S.(2006). "Motives for participation in physical activity by Brazilian adults". Perceptual Motor Skills, 102(2). PP: 358-367.
  8. Hardman, Adrianne E., Stensel, & David J. (2009)، "Physical Activity and Health; the evidence explained", second edition: p: 238.
  9. Iwamoto, J., Suzuki, H., Tanaka, K., Kumakubo, T., Hirabayashi, H., Miyazaki, Y., Sato, YSato, Y., Takeda, T., & Matsumoto, H. (2009)، "Preventative effect ofexercise against falls in the elderly: a randomized controlled trial". Journal of established as result of cooperation between the European Foundation for Osteoporosis and the National Osteoporosis Foundation of the USA, 20(7):PP: 123-340.
  10. KingAC,Rejeski WJ, Buchner DM(1998)،"Physical Activity Interventions Targeting Older Adults:A Critical Review andRecommendations". Am J Pre Med. 15:PP: 316-34.
  11. Kirkby, R.J. Kolt, G. S., Habel, K. and Adams, J. (1999)، "Exercise in older women:motives for participation ". Australian psychologist, 34(2): PP: 122-127.
  12. Kirkby, R.J., Kolt, G.S. and Habel, K. (1998)،"Cultural factors in exercise participation of older adults". Perceptual Motor Skills, 87: P: 890.
  13. Kolt, G.S. (2000). "Physical activity in older Australians: reason for participation". International congress on sport science. Sep. Brisbane,Australia.:PP: 7-13
  14. Kolt, G.S. Driver, R.P., and Giles, L.C. (2004)، "Why older Australians participate in exercise and sport". Journal of Aging and Physcial Avtivity, 11: PP:1-5.
  15. krous, W hounarad, t&duscha, and koetzoer (2003)، "effects of the amount and intensing of exerciese on plasma li poproteins". New engeland journal medicine, 347 (19) :PP:1483 – 1492 .
  16. Lee Morgan(2013)، "Exercise Barriers in Cancer Survivors: A Multi-Dimensional Approach University of South Florida Scholar Commons".1:P:74.
  17. Lee, T.W., Ko, I.S., Lee, K.J. (2005)." Health promotion behaviors and quality of life among community dwelling elderly in Korea". International Journal of Nursing student, 49(2): pp:129-137.
  18. Leopold Busse, A., Gil, G., Maria Santarém, J., & Jacob Filho, W. (2009). "Physical activity and cognition in the elderly (A review)". Dementia & Neuropsychologia, 3(3):PP: 204-208.
  19. Lin W, Lee YW(2008)، "Nutrition Knowledge, attitudes, and dietry restriction behavior of the Taiwanese elderly". Asia Pac J ClinNutr: PP:14: 221.
  20. Lynne Fife, D. (2008)،"Reasons for physical activity and exercise participation in senior athletes". Master;s thesis, Brigham Young University:PP:1-3.
  21. Matthias Richter, Michael Erhart,Carine A. Vereecken, Alessio Zambon, William Boyce, Saoirse Nic Gabhainn (2009)، "The role of behavioral factors in explaining socio-economic differences in adolescent health: A multilevel study in 33 countries". Journal of Social Science & Medicine, 69: pp: 396–403.
  22. Mouton, C.P., Calmbach, W.L., Dhanda, R., Espino, D.V. and Hazuda, H.(2000). "Barriers and benefits to leisure – time physical activity among older Mexican Amercians". Arch Fam Medicine, 9: PP: 892-897.
  23. Tajvar, M. (2003)، "Geriatric Health and Review of Different OF Aspects of Their Life.Tehran". Nasle Farda, pp: 11-20,pp: 86-92.
  24. Vahdanian, M.S., Goshtasbi, A., Montazeri, A., Maftoon, F. (2005)،" Health- Related Quality of life in Elderly People". Population Survey. Payesh, 4(2): PP:113-120.
  25. Wenger NK. "Exercise and elderly persons". Am J Geriatr Cardiol; 10(5):PP:241-242.