نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهرکرد

2 دانشگاه آزاد اسلامی (شهرکرد)

3 دانشگاه شهر کرد

4 دانشگاه تهران

چکیده

این پژوهش به­ منظور تحلیل رابطة رهبری تحول­گرا و عدالت سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی کارشناسان وزارت ورزش و جوانان انجام گرفت. به­ منظور جمع­ آوری داده­ ها از پرسشنامة  چندعاملی رهبری، پرسشنامة عدالت سازمانی و پرسشنامة رفتار شهروندی سازمانی استفاده شد. از مجموع 280 پرسشنامة توزیع ­شده بین کارشناسان وزارت ورزش و جوانان، 220 پرسشنامه (5/78 درصد) قابل استفاده بود که به­ عنوان نمونة تحقیق در نظر گرفته شد. برای تحلیل داده ­ها از ضریب همبستگی چندگانه، رگرسیون چندمتغیره و روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که رهبری تحول­ گرا دارای ضریب اثر 36/0 بر رفتار شهروندی سازمانی است. همچنین با توجه به ضریب اثر 55/0 رهبری تحول گرا بر عدالت سازمانی و ضریب اثر 44/0 عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی، ضریب اثر کل رهبری تحول­ گرا بر رفتار شهروندی سازمانی 60/0
به­ دست آمد. مدل ارائه­ شده در این پژوهش تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم رهبری تحول­ گرا از طریق عدالت سازمانی را بر رفتارهای شهروندی سازمانی تأیید کرد. در نتیجه مدیران وزارتخانة ورزش و جوانان با به­ کارگیری این شیوة رهبری علاوه بر افزایش ادراک کارکنان از عدالت سازمانی، می­توانند بروز رفتارهای شهروندی سازمانی و در نهایت عملکرد سازمان خود را ارتقا بخشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Modeling the Effect of Transformational Leadership and Organizational Justice on Organizational Citizenship Behaviors in Employees of Ministry of Sport and Youth of Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Moradi 1
  • Akram Jafari 2
  • Alireza Omidi 3
  • Ebrahim Alidoust Ghahfarokhi 4

1

2

3

4

چکیده [English]

This study aimed at analyzing the relationship of tranformational leadership and organizational justice with organizational citizenship behaviors of experts of Ministry of Sport and Youth. Multifactor leadership questionnaire, organizational justice scale and organizational citizenship scale were used to collect data. 220 out of 280 questionnaires (78.5%) that were distributed among experts of Ministry of Sport and Youth were considered as the sample of the research. Multiple correlation coefficients, multivariate regression and structural equation modeling method were used to analyze data. The results showed that transformational leadership had 0.36 effect coefficient on organizational citizenship behaviors. Also, considering 0.55 effect coefficient of transformational leadership on organizational justice and 0.44 effect coefficient of organizational justice on organizational citizenship behavior, the total effect coefficient of transformational leadership on organizational citizenship behavior was 0.60. The presented model in this study confirmed the direct and indriect effects of transformational leadership on organizational citizenship behavior through organizational justice. Thus, using this approach, managers of Ministry of Sport and Youth can increase not only perceptions of organizational justice in their employees, but also organizational citizenship behaviors and ultimately their organizations' performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transformational Leadership
  • Organizational Justice
  • Organizational Citizenship Behavior
  • Ministry of Sport and Youth
 
1. زاهدی، شمس السادات. خیراندیش، مهدی. (1387). "تأثیری رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی کارکنان: مطالعة موردی در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران". نشریة مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، 5، صص:30 – 9.
2. زرشقایی، محمد. (1384). "هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس همدلی و رفتار مدنی سازمانی". پایان­ نامة کارشناسی­ ارشد، روانشناسی عمومی، دانشکدة روانشناسی دانشگاه اصفهان. صص: 68-67.
3. شکرکن، حسین. نعامی، عبدالزهرا. (1383). "بررسی روابط ساده و چندگانة عدالت سازمانی با خشنودی شغلی در کارکنان یک شرکت صنعتی". مجلة علوم تربیتی و روانشناسی، 3، صص:70 – 57.
4. شکرکن، حسین. نعامی، عبدالزهرا. نیسی، عبدالکاظم. مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1380). "بررسی رابطة خشنودی سازمانی با رفتار مدنی سازمانی و عملکرد شغلی در کارکنان برخی از کارخانه­ های اهواز". مجلة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 4 و 3، صص:22 – 1.
5. عابدی، حسن. آغاز، عسل. (1387). "رهبری تحول­ گرا و فرهنگ سازمانی: مطالعة موردی در وزارت رفاه و تأمین اجتماعی". دانش مدیریت، 80، صص:92 – 77.
6. عباسپور، اصغر. (1386). "بررسی تأثیر اقدامات منابع انسانی بر رفتارهای شهروندی سازمانی". پایان ­نامة کارشناسی­ ارشد، رشتة مدیریت دولتی، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران. صص: 78-74.
7. قلی­پور، آرین. حسنی کاخکی، احمد. (1386). "رفتار شهروندی سازمانی: گامی در جهت بهبود عملکرد سازمان در قبال مشتری". فصلنامة پژوهش­های بازرگانی، 45، صص:145 – 115.
8. مرادی، محمدرضا. حمیدی، مهرزاد. سجادی، سیدنصراله. جعفری، اکرم. مرادی چالشتری، جواد. (1390). "رابطة سبک­های رهبری تحول­گرا – تبادلی و رفتار شهروندی سازمانی در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران". مدیریت ورزشی، 8، صص: 139 – 125.
9. مرادی، محمدرضا. حمیدی، مهرزاد. سجادی، سیدنصراله. کاظم نژاد، انوشیروان. جعفری، اکرم. مرادی چالشتری، جواد. (1390). "رابطة سبک­های رهبری تحول­گرا – تبادلی با عدالت سازمانی و ارائة مدل در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران". مدیریت ورزشی، 2، صص:88 – 73.
10. موغلی، علیرضا. (1382). "طراحی الگوی رهبری تحول­گرا در سازمان­های اداری ایران". دانش مدیریت، 62، صص:100 – 77.
11. یعقوبی، نورمحمد. مقدمی، مجید. کیخا، عالمه. (1389). "بررسی رابطة بین رهبری تحول­ آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان". پژوهشنامة مدیریت تحول، سال دوم، 4، صص: 96 – 64.
12. Appelbaums, S. Bartolomucci, N. Beaumier, E., Boulanger, J. Corrigan, R. Dore, I., Girard, Ch. Serroni, C. (2004). “Organizational citizenship behavior: a case study of culture, leadership and trust”. Management Eecision. 42, 1, PP: 13-40.
13. Asgari, A., silong, A. D. Ahmad, A. Abu Samah, B. (2008). “The relationship between transformational leadership behaviors, organizational justice, leader – member exchange, perceived organizational support, trust in management and organizational citizenship behaviors”. European journal of scientific research, 23, 2, PP:227-242.
14. Bass, B. M., Steidlmeier, P. (1999). “Ethics, character and authentic transformational leadership behavior”. Leadership quarterly, 10, P:181.
15. Bass, B. M. Avolio, B. J. (2000). “MLQ multifactor leadership questionnaire sampler Set”. Thecnical report, leader from, rater from, and scoring key for MLQ from 5x – short, 2nd ed. Mind Garden Palo Alto, CA.PP:1-12.
16. Bycio, P. Hackett, R. D. and Allen, J. S. (1995). “Further assessments of Bass's (1985) conceptulization transactional and transformational leadership”. Journal of applied psychology, 80 (4). PP:468-478.
17. Cho, J. Dansereau, F. (2010). “Are transformational leaders fair? A multi – level study of transformational leadership, justice perceptions and organizational citizenship behaviors”. The leadership quarterly, 21, 3. PP:409-421.
18. Hodson, Randy (2002). “Management citizenship behavior and its consequence”. Work and occupations, 29 (1).PP: 64-96.
19. Kark, R. (2004). “The transformation leader: who is (s)he? A feminist perspective”. Journal of organization change management, 17, 2.PP: 160-176.
20. Kent, A., Chelladurai, P. (2001). “Perceived transformational leadership, organizational commitment, and citizenship behavior: a case study in intercollegiate athletics”. Journal of sport management, 15,PP: 135-159.
21. Madhu, B., Krishnan, V. R. (2005). “Impact of transformactional leadership and Karma – Yoga on organizational citizenship behavior”. Journal of management and research, 9, PP:1-20.
22. Nadiri, H. Tanova, C. (2010). “An investigation of the role of justice in turn over intentions, job satisfaction and organizational citizenship behavior in hospitality industry”. International Journal of Hospitality Management, 29, PP:33-41.
23. Nguni, S., Sleegers, P. Denessen, E. (2006). “Transformational and transactional leadership effects on teacher's job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship behavior in primary schools: the tanznian case”. School effectiveness and school improvement, 17, 2, PP:145-177.
24. Niehoff, B. P. moorman, R. H. (1993). “Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior”. Academy of management journal, 36, PP:527-556.
25. Organ, d. W. (1988). “Organizational citizenship behavior: the good soldier syndrome”. Lexington, MA: Lexington books.PP:160-174.
26. Pillai, R., Schriesheim, C. A. Williams, E. S. (1999). “Fairness perceptions and trust as mediators for transformational and transactional leadership: a two – sample study”. Journal of management, 25, PP:897-933.
27. Podsakoff, P. M. MacKenzie, S. B. Moorman, R. H., Fetter, R. (1990). “Transformational leader behaviors and their effects of follower's trust in leader, satisfactiona nd organizational citizenship behaviors”. Leadership quarterly, 1, PP:107-142.
28. Podsakoff, P. M. MacKenzie, S. B. Paine, J. B. Bachrach, D. G. (2000). “Ogranizational cizitenship behaviors: a critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research”. Journal of management, 6 (3). PP:513-563.
29. Radostina, K. P. Joyce, E. B. Jessica, D. (2006). “Transformational leadership, job characteristics and organizational citizenship performance”. Human performance, 19, PP:1-22.
30. williams, S., Pitre, R. Zainuba, M. (2002). “Justice and organizational citizenship behavior intentions: fair rewards versus fair treatment”. The journal of social psychology, 142, 1. PP:33-44.
31. Yilmaz, K. Tasdan, M. (2009). “Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools”.  Journal of educational administration, 47, 1, PP:108-26.